YKS Değişiyor mu? Açık Uçlu Sorular, Yapay Zekâ ve Maarif Modeli Hakkında Netleşenler

Son dönemde hem velilerin hem de öğrencilerin aklındaki en büyük soru bu: YKS sistemi değişiyor mu? Açık uçlu soruların geleceği, yapay zekâ ile değerlendirme iddiaları ve "Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli" olarak bilinen yeni müfredat, üniversite hazırlık sürecinde büyük bir belirsizlik yarattı.
Peki, bu iddiaların hangisi doğru? Hangi sınıf şu an neye odaklanmalı? Panik yapmadan önce, mevcut durumu, resmî açıklamaları ve olası senaryoları net bir şekilde inceleyelim.

1. "Açık Uçlu Soru ve Yapay Zekâ" Projesi Nedir?

Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) açıklamalarına göre, öğrencilerin sadece çoktan seçmeli değil, kısa cevaplı veya kompozisyon tarzı yanıtlar verebileceği sorular üzerinde duruluyor. Buradaki en kritik nokta, bu cevapların "nesnel" ve "ölçülebilir" olması.
MEB, bu nesnelliği sağlamak için TÜBİTAK ile yapay zekâ destekli bir değerlendirme altyapısı üzerinde çalışıyor. Bu sistem, yazılı cevapları otomatik olarak ön değerlendirmeden geçirebilir veya değerlendirme yapan uzmana destek sağlayabilir.

2. Hangi Öğrenciler "Maarif Modeli" ile Hazırlanıyor?

Kafa karışıklığının bir diğer kaynağı da "Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli" olan yeni müfredat. Bu müfredat kademeli olarak uygulanıyor:

2024–2025 Eğitim Yılı: Ortaöğretimde (Lise) hazırlık ve 9. sınıflar yeni programa geçti.
2025–2026 Eğitim Yılı: Geçiş 10. sınıflara genişliyor (9. sınıflar da yeni programla devam ediyor)

Bu şu anlama geliyor: Bugün 9. ve 10. sınıfta olan öğrenciler, lise hayatları boyunca tamamen yeni müfredatla eğitim alacaklar. Bu kuşağın üniversite sınavına yaklaştığı yıllarda (2028 ve sonrası), ölçme-değerlendirme tarzında da bu müfredata uygun güncellemeler (örneğin açık uçlu soru payının artması) görmemiz olası.

3. Sınav Takvimi: 2026, 2027 ve 2028 Senaryoları

YKS 2026 ve 2027 Adayları: Panik Yok

Kamuoyundaki yoğun tartışmaya rağmen, YÖK ve ÖSYM tarafından YKS 2026 ve 2027 için ilan edilmiş resmî bir format değişikliği bulunmuyor. Aksine, basına yansıyan açıklamalarda "sistem değişikliği iddialarının asılsız olduğu" ve "mevcut sistemin devam ettiği" vurgulandı.

2028 ve Sonrası: Yeni Kuşak, Yeni Sistem mi?

Adı ve sistemi değişecek iddiaları şu an için resmîleşmiş bir karar değil. Ancak, yukarıda bahsettiğimiz yeni müfredat kuşağının (şu anki 9-10. sınıflar) sınava yaklaştığı 2028 ve sonrası için senaryolar daha farklı. MEB'in yapay zekâ destekli puanlama altyapısının olgunlaşmasıyla birlikte, bu yıllarda açık uçlu soruların payının artması ve ölçme yöntemlerinin güncellenmesi güçlü bir olasılık. Karar, yine YÖK/ÖSYM duyurusu ile kesinleşecektir.

4. Bugün Ne Yapmalıyım?

9. ve 10. Sınıflar (Maarif Modeli Kuşağı)

Beceri Temelli Kazanımlara Odaklanın: Sadece test değil; kısa cevap yazma, bir çözümün gerekçesini açıklama, grafik ve tablo yorumlama becerilerinizi geliştirin.
Açık Uçlu Pratik Yapın: Haftada 2 gün, öğrendiğiniz konularla ilgili "2-3 cümlelik" kısa yanıtlar veya çözüm adımlarını yazma pratiği yapın.
Portfolyo Oluşturun: Deneme sınavlarındaki veya soru bankalarındaki sorulara verdiğiniz yazılı açıklamaları saklayın. Yıl sonunda kendi "yanıt bankanızı" oluşturun.

Örnek denemeler ve kaynaklar:

11. ve 12. Sınıflar (Yakın Dönem YKS Adayları)

Mevcut Formata Devam: Hazırlığınızın merkezinde mevcut TYT/AYT test formatı olmalı.
Kısa Cevap Antrenmanı: Sınavda gelse de gelmese de, düşünceyi hızlıca yazıya dökme becerisi size zaman kazandırır.
Karma Setler Deneyin: Ayda 1 kez denemelerinize %80 test + %20 kısa cevaplı (kendi kendinize yazacağınız) sorular ekleyerek mini simülasyonlar yapabilirsiniz.
Kılavuzu Takip Edin: Her ay ÖSYM'nin duyurular sayfasını kontrol etmeyi alışkanlık haline getirin.

Sıkça Sorulan Sorular

Açık uçlu gelirse sınavın hepsi mi açık uçlu olur?
Böyle bir karar veya duyuru yok. Dünyadaki benzer sınav örnekleri genelde karma (çoktan seçmeli + açık uçlu) modellere işaret ediyor. Eğer bir değişiklik olursa, bunun oranı ve kapsamı resmî duyuruyla netleşir.
Yapay zekâ puanlayacaksa adalet nasıl sağlanır?
MEB ve TÜBİTAK'ın tam da bu nesnellik ve ölçülebilirlik üzerine çalıştığı belirtiliyor. Muhtemel senaryo, insan değerlendiricilerin yapay zekâ ile desteklendiği hibrit (karma) modellerdir.
Müfredat değişti, sınav hemen değişir mi?
Genellikle kademeli geçiş tercih edilir. Yeni müfredatla eğitim gören öğrenci sayısı arttıkça ve mezunlar yaklaştıkça, ölçme-değerlendirme yöntemleri de buna uyarlanır. Kesin takvim için ÖSYM kılavuzlarını izlemek şart.

Son Söz: Sakin ve Hazırlıklı Olun

Kısa vadede (2026–2027) panik yok. Resmî bir değişiklik ilan edilmedi, mevcut sisteme odaklanın. Bu tarz beklenmedik ve kafa karıştırıcı durumlardan etkilenmemek için Destek AL YKS Koçluğu ile güvenle ilerleyebilirsin.
Orta vadede (2028 ve sonrası) olasılık güçleniyor. Maarif Modeli kuşağı için "yazılı ifade" ve "akıl yürütme" kaslarını şimdiden geliştirmek en akıllıca hamle olacaktır.

YKS Değişiyor mu? Açık Uçlu Sorular – Destek AL YKS